Элӗк районӗнче пурӑнакан Семеновсен ҫемйи пӗтӗм Раҫҫейри «Ҫулталӑк ҫемйи-2020» конкурсра палӑрнӑ.
Ӑмӑртӑва Йывӑрлӑха лекнӗ ачасене пулӑшакан фонд тата РФ Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерстви йӗркеленӗ. Унта ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчи хастар ҫемьесем хутшӑнаҫҫӗ. Конкурса «Манӑн ҫемье – манӑн Раҫҫей» девизпа йӗркеленӗ. Унта хутшӑнакансен пултарулӑхне пилӗк номинаципе: «Нумай ачаллӑ ҫемье», «Ҫамрӑк ҫемье», «Ял ҫемйи», «Ылтӑн ҫемье», «Йӑла-йӗркене упракан ҫемье» — хакланӑ.
«Ял ҫемйи» номинацире Григорийпе Светлана Семеновсем мала тухнӑ. 20 ҫул пӗрле пурӑнать йыш, нумай ача ӳстерет. Туса кил-йыш тӗрлӗ конкурса хутшӑнать.
Ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Элӗк районӗнчи Алкукасси ялӗ ҫывӑхӗнче пушар алхаснӑ. Унта 70 гектар ҫинчи типӗ курӑк ҫуннӑ. Ҫулӑма тӑватӑ техника сӳнтернӗ. Пушар мӗншӗн тухнине халӗ уҫӑмлатаҫҫӗ.
Ҫав кунах кӑнтӑрла Елчӗк районӗнчи Кавал ялӗ ҫывӑхӗнчи уйра та пушар пулнӑ. Унта вара ҫӳп-ҫап чӗртсе янӑ, ҫулӑм тин тырӑ вырнӑ уй ҫине куҫнӑ. Пӗтӗмпе ҫур гектар лаптӑк ҫуннӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Шупашкарта та икӗ пушар пулнӑ. Тӗп хулара ҫӳп-ҫап ҫуннӑ.
Питӗр хулинчен Владивосток хулине чупса ҫитме палӑртакан чӑваш каччине, Максим Егорова, аякри чӑвашсем ӑшӑ кӑмӑлпа кӗтсе илеҫҫӗ. Иркутск тӑрӑхӗнчи Тайшет районӗнчи тӗлпулу ҫинчен Иркутск облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫи Вероника Тимофеева Фейсбукра пӗлтернӗ.
Элӗк районӗнчи Татмӑшра ҫуралнӑ, Питӗрте аэродромсемпе вертодромсене ҫутӑпа тивӗҫтерес енӗпе ӗҫлекен организацире инженерта тӑрӑшакан каччӑ ҫула кӑрлачӑн 26-мӗшӗнче тухнӑ. Утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗ тӗлне вӑл Владивостока чупса ҫитме ӗмӗтленнӗ. Кӑшӑлвирус инфекцийӗпе ҫыхӑннӑ чару мерисем Максима та кӑштах чӑрмав кӳнӗ. Апла пулин те каччӑ парӑнмасть. 5 пин ытла километр хыҫа хӑварнӑскер кунне 30 километртан пуҫласа 80 километр таран ҫӗнет. Ҫулта-йӗрте курни-илтнине дневникра ҫырса пырать. Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнче сапаланнӑ чӑвашсемпе тӗл пулса калаҫать.
Элӗк районӗнче типӗ курӑк ҫунтарни чутах инкекпе вӗҫленмен. Ҫулӑма 1 гектар ҫинчи улӑма тӗп тунӑ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтерет.
Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Тури Татмӑш ялӗ ҫывӑхӗнче типӗ курӑка чӗртсе янӑ. Анчах асӑрханулӑх техникине пӑхӑнманран ҫулӑм сарӑлнӑ, улӑма тӗп тунӑ.
Ҫав кунах Куславккара, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Муркаш, Улатӑр, Шупашкар районӗсенче ҫӳп-ҫап ҫуннӑ. Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра 1040 пушар тухнӑ. Инкексенче 32 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ, 47 ҫын суранланнӑ. 49 ҫынна ҫӑлнӑ.
Чӑваш Ен Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, социаллӑ пӗлтерӗшлӗ объектсене пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ интернетпа ҫыхӑнтарасси пирӗн республикӑра малалла пырать. «Ростелеком» предприяти специалисчӗсем ҫак енӗпе халӗ виҫӗ районта ҫине тӑраҫҫӗ.
Ҫывӑх вӑхӑтра пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ интернет Шупашкар районӗнчи Толик Хураски тата Мӑнал, Элӗк районӗнчи Вутлан, Муркаш районӗнчи Тойкилтӗ ялӗсенче ӗҫлесе кайӗ. Асӑннӑ ялсенчи шкулсем ун чухне тӗнче тетелне ҫӑмӑллӑнах тухайӗҫ. Ҫавӑн пекех Шупашкар районӗнчи Мӑналти фельдшерпа акушер пунктне тӗнче тетелӗпе ҫыхӑнтарӗҫ.
Шупашкарта пурӑнакан икӗ ҫын Элӗк тата Вӑрнар районӗсенче археологи япалисем шыранӑ, вӗсене тупнӑ. Анчах ҫакна тума вӗсен ирӗк пулман. Куншӑн халӗ арҫынсен суд сакки ҫине ларма тивӗ.
Следстви версийӗ тӑрӑх, пӗлтӗр утӑ уйӑхӗнче вӗсем ҫӳлерех асӑннӑ районсенче тенкӗсем, йӑлара усӑ курмалли япаласем чакаласа тупнӑ. Арҫынсем ятарлӑ хатӗрсемпе усӑ курнӑ: металлодетекторпа тата металлошыравҫӑсемпе.
Арҫынсем ҫӗр сийне сиенлетнӗ. Вӗсем тупнӑ япаласем – 18-мӗш ӗмӗрти, истори, ӑслӑлӑх тата культура пӗлтерӗшлисем.
Элӗк районӗнчи Анаткас ялӗнче чутах ача путса вилмен. Ӑна хӗрачапа арҫын ача пулӑшнӑ.
14-ри арҫын ача пӗвере матрас ҫинче ишнӗ. Ҫав вӑхӑтра ачасен ушкӑнӗ шыва кӗнӗ. Матрас ҫинчи Семен шыва ӳкнӗ те путма пуҫланӑ. 17-ри Ксения Афанасьева чи асли пулнӑ май пулӑшма васканӑ. Ун патне ишсе пынӑ, анчах Семен ӑна ярса тытнӑ, хӗрача шывпа чыхӑнма пуҫланӑ. Ксения пӗччен туртса кӑлараймассине ӑнланса пулӑшу ыйтма чупнӑ. Ҫав вӑхӑтра Алексей ҫӑлав жилечӗ тӑхӑннӑ та Семен патне васканӑ. Анчах жилет иккӗшне чӑтайман.
Алексей ҫыран хӗрринче тӑракан шӑллӗне тепӗр жилет персе пама кӑшкӑрнӑ. Вӑл ӑна путакан ачан хырӑмӗ айне хунӑ та ҫыран хӗррине ишме пуҫланӑ.
Ксюша аслисемпе пӗве хӗррине ҫитнӗ. Семенӑн амӑшӗ, тухтӑрта ӗҫлекенскер, вӑйсӑрланнӑ арҫын ачана медпулӑшу панӑ.
Чӑваш Ен Сывлӑх сыхлав министерстви кӑшӑлвируспа чирлекенсен официаллӑ статистикине пичетленӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 13-мӗшӗнче каҫхи ҫиччӗ ҫитеспе пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑшӑлвируспа 3956 ҫын чирлет. Ҫав шутран Улатӑр районӗнче – 57 (0); Улатӑрта – 119 (+2); Элӗк районӗнче – 42 (+1); Патӑрьел районӗнче – 118 (+5); Вӑрнар районӗнче – 53 (+3); Йӗпреҫ районӗнче – 65 (+1); Канаш районӗнче – 124 (+4); Канашра – 132 (+2); Куславкка районӗнче – 29 (0); Комсомольски районӗнче – 132 (+1); Красноармейски районӗнче – 19 (0); Хӗрлӗ Чутай районӗнче – 118 (+1); Сӗнтӗрвӑрри районӗнче – 52 (0); Муркаш районӗнче – 138 (+2); Пӑрачкав районӗнче – 98 (0); Вӑрмар районӗнче – 99 (+0); Ҫӗрпӳ районӗнче – 94 (+4); Шупашкар районӗнче – 193 (+5); Шӑмӑршӑ районӗнче – 96(0); Ҫӗмӗрле районӗнче – 62 (0); Ҫӗмӗрлере – 151 (0); Етӗрне районӗнче – 234 (8); Елчӗк районӗнче – 55 (+1); Тӑвай районӗнче – 89 (0); Ҫӗнӗ Шупашкарта – 170 (+6); Шупашкарта – 1417 (+32).
Чӑваш эстрада юррисене шӑрантаракансен «Виръял шевлисем» конкурсне пуҫласа 1995 ҫулта ирттернӗ. Ӑна районти смотр-конкурс шайӗнче йӗркеленӗ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвне пуҫарса яраканни — Элӗк районӗнчи культура пайӗ (культура пайӗн пуҫлӑхӗ — Альберт Сергеев).
Малтанхи конкурса тури чӑвашсем: эстрада юррисене юрлакансем тата вокалпа инструмент ансамблӗсем — пуҫтарӑннӑ.
1996 ҫулта Элӗк, Вӑрнар, Красноармейски, Муркаш тата Етӗрне районӗнчен пухӑннӑ.
1997 ҫулта фестивале республика шайӗнче ирттернӗ. 2000 ҫулта регионсем хушшинчи шая кӑларнӑ. Людмила Семенова тата Вячеслав Филиппов «Виръял шевлисем» фествиаль гимнне (сӑввине Станислав Ильин ҫырнӑ, кӗввине Андрей Галкин) шӑрантарнӑ.
Кӑҫал фестивале инҫет ҫыхӑну мелӗпе ирттерӗҫ.
Чӑваш Енре ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 4,5 пине яхӑн ача ҫут тӗнчене килнӗ. Вӗсенчен 82-шӗ йӗкӗреш ҫуралнӑ.
Йӗкӗрешсем ытларах – Шупашкарта. Кунта 52-ӗн вӗсем. Элӗк, Вӑрнар, Куславкка, Муркаш, Пӑрачкав, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Етӗрне районӗсенче кӑҫал икшер йӗкӗреш ҫут тӗнчене килнӗ. Улатӑрта, Ҫӗнӗ Шупашкарта – 4, Канашра 6 йӗкӗреш ҫуралнӑ.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал ҫут тӗнчене килнӗ 4454 ачаран 2280-шӗ – арҫын ача, 2174-шӗ хӗрача.
-2.7 °C